کد مطلب:22841 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:28

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

تفاوت روح حيواني و انساني در چيست ؟

ابن سينا در وصف روح حيواني مي گويد : « كمال اوّل براي جسم طبيعي آلي است از آن جهت كه جزئيات را درك مي كند و داراي حركت ارادي است . »
{P - رساله احوال النفس ، فصل دوم ، ص 57 . P}
در توضيح معناي نفس بايد گفت : آنچه بر همگان مسلّم است اين است كه حالت خواب و بيداري و مرگ و حيات حيوان با هم تفاوت دارد . بدين صورت كه حيوان در خواب حالتي دارد كه در بيداري ندارد و بالعكس . همچنين در حيات آثاري دارد كه در مرگ ندارد . آن مبدئي را كه سرچشمه اين آثار است « نفس » مي ناميم . ( خواب ، كاهش ارتباط نفس با جسم است و مرگ ، قطع ارتباط . )
نفسي كه تنها مي تواند جزئيات را درك كند و مبدأ حركت با اراده گردد ، نفس حيواني است . ولي نفس انساني افزون بر كارهاي مذكور ، كارهايش همراه با انديشه و رأي و درك امور كلّي است . فرق بنيادين نفس حيواني و نفس انساني در اين است كه نفس حيواني مدرك حسّيّات است و قوا و غرايز در آن به صورت جبري ظهور فعلي مي يابد ، در حالي كه نفس انساني مدرك واقعيّتهاي معنوي ( =معقولات ) است و فطرت و قواي او در شعاع اراده و آگاهي درست ، ظهور فعلي مي يابد؛ مانند استعداد علمي ، فطرت خداشناسي ، نيروي عقل و كمال انساني و . . . .